Dış Kaynaklı Proje Süreçleri Yönetim Sistemi
Yüce G. (Yürütücü), Över S., Kürkcüoğlu B. , Yasin D., Kahraman B. , İçhedef M.
Proje önerisi, 06 Şubat 2023 tarihinde
meydana gelen Adıyaman Pazarcık (Mw 7.7) ve Kahramanmaraş Elbistan (Mw 7.6)
ikiz depremleri ile 20 Şubat 2023'te Hatay Defne ilçesinde (Mw 6.4) meydana
gelen depremden etkilenen alanlardaki soğuk ve termal yeraltısuları ile
gazların çok disiplinli periyodik olarak izlenmesine dayanmaktadır. İzleme
faaliyeti kapsamında gerilme birikmesi ve sismik boşluklara rağmen henüz
kırılmamış olan DAFZ'nin Karlıova-Bingöl kesimi ve Kuzey Anadolu Fayı'nın doğu
kısmındaki Yedisu segmenti, Antakya Fayı'nın güney kesimi, Ölü Deniz Fay Zonu
içindeki Hacıpaşa segmenti ve Yesemek segmenti özellikle takip edilecektir. Bu
hedef doğrultusunda kurak yağışlı ve ara dönem olmak üzere 3 dönem boyunca su
ve gaz numuneleri alınacak, örnekleme noktalarındaki jeokimyasal ve miktarsal
değişimler bölge genelinde kaydedilen sismik aktivite ve deformasyon süreçleri
ile birlikte değerlendirilecektir.
Çalışma kapsamında yapılacak
jeokimyasal (akışkanların kimyasal, izotopik ve soygaz izotop oranlarındaki
değişimlerin değerlendirilmesi) ve miktarsal (yeraltısuyu seviyesi ve debi
değişimleri) izlemelerin değerlendirilmesi çalışmasına ek olarak, iki sahada
soygaz (Helyum, Neon, Argon) ve duraylı izotop (Oksijen-18, Döteryum ve
Karbon-13) analizlerinin yanısıra, gerçekleştirilecek toprak içi CO2
ve Rn gazı ölçümleri ile de jeotermal potansiyel ayrıntılı şekilde
incelenecektir. Böylelikle, akışkan jeokimyasındaki olası değişimler ile fay
segmentlerinin jeofizik verileri arasındaki ilişkiler incelenerek, su ve gaz
konsantrasyonlarındaki artış ve/veya azalışların, yeraltısu seviyesindeki
yükselim ve düşümlerle fayların kinetiği arasındaki ilişkiler açıklanmaya
çalışılacaktır. Çalışmadan elde edilecek veriler değerlendirilerek, bölge için
kritik önemi ve değeri olan deprem aktivitesi-gaz çıkışları-jeotermal
potansiyelin daha ayrıntılı şekilde anlaşılması mümkün olacaktır.
Proje iki önemli ve birbiriyle
ilişkili olan çalışmayı içermektedir: birincisi, proje sahasındaki derin
kökenli akışkanların jeokimyası-sismisite ilişkisi ile gaz ve jeotermal
potansiyelin araştırılması. Fayların hareketlerinden dolayı deprem oluşmaktadır.